Φόρουμ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 2012
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ/ΜΑΙΩΝ/ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ
Είναι γεγονός πως πάνω από 20 χρόνια η Νοσηλευτική κοινότητα στη χώρα μας έχει διατυπώσει την πρόταση για ενοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο πανεπιστήμιο. Η ύπαρξη δυο κατηγοριών νοσηλευτών στην παραγωγή (ΠΕ-ΤΕ) χωρίς διακριτούς ρόλους και χωρίς διακριτά επαγγελματικά δικαιώματα μας έχει φέρει πολλές φορές αντιμέτωπους με προβλήματα. Προβλήματα δύσκολα διαχειρίσιμα που μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις κι όσο ο αριθμός των αποφοίτων ΠΕ αυξάνει παίρνουν και τα χαρακτηριστικά διχασμού! Η Νοσηλευτική ως αυτόνομη επιστήμη και τέχνη πρέπει να σπουδάζεται στο πανεπιστήμιο μαζί με τις άλλες επιστήμες υγείας. Αυτό προτρέπει και ο WHO από το 2000 κι αυτό εφαρμόζεται σε πολλές ακόμα και θεωρούμενες πιο υποανάπτυκτες από εμάς χώρες (Τουρκία – Αλβανία κα).
Έχοντας φοιτήσει τόσο στα ΤΕΙ όσο και στο Πανεπιστήμιο πάντα υποστήριζα πως ούτε το ένα ούτε το άλλο καλύπτουν με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες της ελληνικής πραγματικότητας- ακόμα και από την εποχή του άρθου μου «Και στραβός είναι ο γυαλός – και στραβά αρμενίζουμε» το 2001! Γι όσους δεν το γνωρίζουν μπορούν να το βρουν στο: http://www.disabled.gr/lib/?p=7261.
Βεβαίως μέσα σε αυτή τη δεκαετία που έχει περάσει από τότε τα προγράμματα σπουδών και των δυο επιπέδων έχουν αλλάξει όμως η επαφή μου με αποφοίτους ακόμα και σήμερα μου επιβεβαιώνει την πεποίθηση πως το Πανεπιστήμιο είναι επικεντρωμένο στη θεωρία και τα ΤΕΙ στην πράξη.
Σήμερα με τις αλλαγές που θα συμβούν στην ελληνική κοινωνία αλλά και στην ανώτατη εκπαίδευση θεωρώ πως έχουμε μια μοναδική ευκαιρία οριστικής επίλυσης του συγκεκριμένου προβλήματος. Εάν δεν μας καλύπτουν τα υπάρχοντα προγράμματα σπουδών ας υιοθετήσουμε ΕΝΑ ΝΕΟ!
Έως σήμερα στη χώρα μας βλέπαμε τα επαγγέλματα του Νοσηλευτή, της Μαίας και του Επισκέπτη υγείας ως εντελώς διαφορετικά αν και στον πυρήνα τους όλα αφορούν τη Νοσηλευτική επιστήμη. Η μεν Μαιευτική αφορά τη νοσηλευτική μητρότητας και νεογνού ενώ το πεδίο των επισκεπτών υγείας δεν είναι άλλο από τη δημόσια υγιεινή και πρόληψη. Σε πολλές χώρες αυτά αποτελούν κατευθύνσεις ενός βασικού νοσηλευτικού προγράμματος σπουδών. Γιατί λοιπόν να μην ζητήσουμε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση που θα έχει θετικές συνέπειες και στην επαγγελματική ενδυνάμωση και των τριών συναφών επαγγελμάτων που σπουδάζουν την ίδια επιστήμη;
Σε ένα ενοποιημένο Ευρωπαϊκό πλαίσιο το όποιο πρόγραμμα σπουδών πρέπει να καλύπτει το προαπαιτούμενο των 4600 ωρών προκειμένου να επιτρέπει την αναγνώριση και την κινητικότητα των επαγγελματιών εντός ΕΕ. Μιλάμε λοιπόν για ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ με τρείς κατευθύνσεις όπως υπάρχουν σε αρκετά πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας μας. Το πρόγραμμα αυτό θα συμπεριλαμβάνει 3 χρόνια κοινών βασικών σπουδών και στο 4ο έτος θα χωρίζεται στις 3 κατευθύνσεις (Κλινική Νοσηλευτική/ Μαιευτική/ Νοσηλευτική Κοινότητας). Στο τέλος του 4ου έτους πρέπει να υπάρξει κι ένα 4μηνο πρακτικής άσκησης.
Είναι προφανές πως η δημιουργία ενός τέτοιου προγράμματος σπουδών είναι αρμοδιότητα μιας επιτροπής ακαδημαϊκών νοσηλευτών τόσο από το πανεπιστήμιο όσο και τις 3 σχολές των ΤΕΙ και ξεφεύγει από τα πλαίσια της παρουσίασης μιας πρότασης. Θα μπορούσε όμως το ΕΣΑΝ να συστήσει μια τέτοια επιτροπή ζητώντας εκπροσώπηση από τις προαναφερόμενες σχολές και να ζητήσει εντός 6μήνου συγκεκριμένη πρόταση. Είναι κάτι εφικτό που δεν είναι αναγκαίο να περιμένουμε το όποιο υπουργείο παιδείας να πάρει τις αντίστοιχες πρωτοβουλίες. Μπορούμε και από μόνοι μας να προχωρήσουμε θέλοντας να παρουσιάσουμε στην πολιτική ηγεσία μια ολοκληρωμένη πρόταση.
Τα ΤΜΗΜΑΤΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ θα ιδρυθούν σε όλα τα πανεπιστήμια που έχουν ιατρικό τμήμα και πανεπιστημιακό νοσοκομείο. (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Λάρισα, Αλεξανδρούπολη). Όλα τα τμήματα των ΤΕΙ δεν δέχονται εισακτέους από το έτος 2013-2014 και η υποδομή τους χρησιμοποιείται από τα αντίστοιχα Τμήματα Νοσηλευτικών Σπουδών. Ταυτόχρονα από την ίδια χρονιά αρχίζει η εισαγωγή στα νέα πανεπιστημιακά τμήματα. Για τους ήδη υπάρχοντες φοιτητές όσοι είναι μέχρι το 2ο έτος μετά από τροποποίηση του προγράμματος σπουδών τους θα αποφοιτήσουν από τα νέα τμήματα ενώ όσοι βρίσκονται στο 3ο και 4ο έτος θα αποφοιτήσουν από τα ΤΕΙ έχοντας προτεραιότητα εισόδου στο πρόγραμμα ισοτιμίας. Οι καθηγητές των ΤΕΙ αλλά και οι υπάρχουσες υποδομές αξιοποιούνται στα νέα Πανεπιστημιακά Τμήματα.
Ένα ακόμη σημαντικό θέμα είναι η βελτίωση της κλινικής αλλά και πρακτικής άσκησης των φοιτητών. Η ενεργός εμπλοκή των νοσηλευτικών διευθύνσεων των νοσοκομείων στην εφαρμογή της άσκησης κρίνεται απαραίτητη και θα συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση. Οι τρόποι που αυτό μπορεί να γίνει εφικτό αποτελεί θέμα προς συζήτηση όταν ολοκληρωθεί η περιγραφή του νέου πλαισίου νοσηλευτικής άσκησης στα νοσοκομεία.
Ένα υποτιθέμενο αγκάθι όλα αυτά τα χρόνια για την επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος ήταν και το τι θα γίνει με τους αποφοίτους. Μπορεί να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα ισοτιμίας διάρκειας ενός χρόνου και 6 θεωρητικών μαθημάτων. Τα μαθήματα να γίνονται μια φορά το μήνα για 2 ημέρες και για 2 group/έτος (διπλάσιος αριθμός φοιτητών) από όλα τα τμήματα νοσηλευτικών σπουδών. Το πανεπιστημιακό πτυχίο θα αποτελεί προϋπόθεση για την ιεραρχική εξέλιξη και την ακαδημαϊκή καριέρα μετά την παρέλευση τριετίας από την πρώτη εφαρμογή του προγράμματος. Έχω την πεποίθηση πως ακόμα και με τη μικρή μισθολογική διαφορά που υπάρχει σήμερα ανάμεσα σε ΠΕ & ΤΕ είτε αυτή συνεχιστεί είτε δημιουργηθεί νοσηλευτικός κλάδος όπως προτείνεται (οπότε η διαφορά αυτή εξαφανίζεται) θα είναι πολλοί οι εργαζόμενοι συνάδελφοι ΤΕ που για δικούς τους λόγους δεν θα θελήσουν να μπουν σε αυτή τη διαδικασία ισοτιμίας τη στιγμή που το μόνο που ουσιαστικά θα επηρεάσει είναι τη δυνατότητα εξέλιξής τους.
Εάν κάθε group αποτελείται από 200 άτομα τότε δίνουμε τη δυνατότητα ισοτιμίας σε 3000 περίπου νοσηλευτές το χρόνο. Με μια 7ετή εφαρμογή του προγράμματος θεωρώ πως οι ανάγκες θα έχουν καλυφθεί. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα είναι δωρεάν για τους συμμετέχοντες οι οποίοι θα παίρνουν άδεια από την εργασία τους για την εξεταστική ενώ θα διευκολύνονται στο πρόγραμμα εργασίας τους προκειμένου να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα. Το πρόγραμμα δεν θα περιλαμβάνει τους εργαζόμενους που συνταξιοδοτούνται εντός πενταετίας από την εφαρμογή ενώ στην παρακολούθηση η επιλογή γίνεται με βάση την προϋπηρεσία.
Συνοψίζοντας:
1. Ίδρυση Τμημάτων Νοσηλευτικών Σπουδών και στα 7 Πανεπιστήμια της χώρας που έχουν ιατρικό τμήμα και πανεπιστημιακά νοσοκομεία.
2. Τρεις κατευθύνσεις . Κλινική Νοσηλευτική, Μαιευτική, Νοσηλευτική Κοινότητας. Τρία χρόνια κοινός πρόγραμμα σπουδών, τέταρτο κατεύθυνση και στο τέλος τετράμηνη πρακτική άσκηση.
3. Σύσταση επιτροπής από το ΕΣΑΝ για την εντός εξαμήνου δημιουργία του προγράμματος
4. Ουσιαστική συνεργασία πανεπιστημίου – νοσοκομείου για την κλινική και πρακτική άσκηση και αυξημένη ευθύνη του νοσοκομείου για αυτήν.
5. Διακοπή εισαγωγής φοιτητών στα ΤΕΙ από το 2013-2014 και εισαγωγή στα αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα
6. Αξιοποίηση υποδομών και καθηγητών των ΤΕΙ από τα νέα τμήματα
7. Πρόγραμμα ισοτιμίας με διάρκεια ενός έτος και 6 θεωρητικά μαθήματα
8. Το πανεπιστημιακό πτυχίο αναγκαία προϋπόθεση για την ιεραρχική και ακαδημαϊκή εξέλιξη μετά την παρέλευση τριετίας από την εφαρμογή του προγράμματος
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ/ΜΑΙΩΝ/ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ
Είναι γεγονός πως πάνω από 20 χρόνια η Νοσηλευτική κοινότητα στη χώρα μας έχει διατυπώσει την πρόταση για ενοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο πανεπιστήμιο. Η ύπαρξη δυο κατηγοριών νοσηλευτών στην παραγωγή (ΠΕ-ΤΕ) χωρίς διακριτούς ρόλους και χωρίς διακριτά επαγγελματικά δικαιώματα μας έχει φέρει πολλές φορές αντιμέτωπους με προβλήματα. Προβλήματα δύσκολα διαχειρίσιμα που μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις κι όσο ο αριθμός των αποφοίτων ΠΕ αυξάνει παίρνουν και τα χαρακτηριστικά διχασμού! Η Νοσηλευτική ως αυτόνομη επιστήμη και τέχνη πρέπει να σπουδάζεται στο πανεπιστήμιο μαζί με τις άλλες επιστήμες υγείας. Αυτό προτρέπει και ο WHO από το 2000 κι αυτό εφαρμόζεται σε πολλές ακόμα και θεωρούμενες πιο υποανάπτυκτες από εμάς χώρες (Τουρκία – Αλβανία κα).
Έχοντας φοιτήσει τόσο στα ΤΕΙ όσο και στο Πανεπιστήμιο πάντα υποστήριζα πως ούτε το ένα ούτε το άλλο καλύπτουν με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες της ελληνικής πραγματικότητας- ακόμα και από την εποχή του άρθου μου «Και στραβός είναι ο γυαλός – και στραβά αρμενίζουμε» το 2001! Γι όσους δεν το γνωρίζουν μπορούν να το βρουν στο: http://www.disabled.gr/lib/?p=7261.
Βεβαίως μέσα σε αυτή τη δεκαετία που έχει περάσει από τότε τα προγράμματα σπουδών και των δυο επιπέδων έχουν αλλάξει όμως η επαφή μου με αποφοίτους ακόμα και σήμερα μου επιβεβαιώνει την πεποίθηση πως το Πανεπιστήμιο είναι επικεντρωμένο στη θεωρία και τα ΤΕΙ στην πράξη.
Σήμερα με τις αλλαγές που θα συμβούν στην ελληνική κοινωνία αλλά και στην ανώτατη εκπαίδευση θεωρώ πως έχουμε μια μοναδική ευκαιρία οριστικής επίλυσης του συγκεκριμένου προβλήματος. Εάν δεν μας καλύπτουν τα υπάρχοντα προγράμματα σπουδών ας υιοθετήσουμε ΕΝΑ ΝΕΟ!
Έως σήμερα στη χώρα μας βλέπαμε τα επαγγέλματα του Νοσηλευτή, της Μαίας και του Επισκέπτη υγείας ως εντελώς διαφορετικά αν και στον πυρήνα τους όλα αφορούν τη Νοσηλευτική επιστήμη. Η μεν Μαιευτική αφορά τη νοσηλευτική μητρότητας και νεογνού ενώ το πεδίο των επισκεπτών υγείας δεν είναι άλλο από τη δημόσια υγιεινή και πρόληψη. Σε πολλές χώρες αυτά αποτελούν κατευθύνσεις ενός βασικού νοσηλευτικού προγράμματος σπουδών. Γιατί λοιπόν να μην ζητήσουμε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση που θα έχει θετικές συνέπειες και στην επαγγελματική ενδυνάμωση και των τριών συναφών επαγγελμάτων που σπουδάζουν την ίδια επιστήμη;
Σε ένα ενοποιημένο Ευρωπαϊκό πλαίσιο το όποιο πρόγραμμα σπουδών πρέπει να καλύπτει το προαπαιτούμενο των 4600 ωρών προκειμένου να επιτρέπει την αναγνώριση και την κινητικότητα των επαγγελματιών εντός ΕΕ. Μιλάμε λοιπόν για ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ με τρείς κατευθύνσεις όπως υπάρχουν σε αρκετά πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας μας. Το πρόγραμμα αυτό θα συμπεριλαμβάνει 3 χρόνια κοινών βασικών σπουδών και στο 4ο έτος θα χωρίζεται στις 3 κατευθύνσεις (Κλινική Νοσηλευτική/ Μαιευτική/ Νοσηλευτική Κοινότητας). Στο τέλος του 4ου έτους πρέπει να υπάρξει κι ένα 4μηνο πρακτικής άσκησης.
Είναι προφανές πως η δημιουργία ενός τέτοιου προγράμματος σπουδών είναι αρμοδιότητα μιας επιτροπής ακαδημαϊκών νοσηλευτών τόσο από το πανεπιστήμιο όσο και τις 3 σχολές των ΤΕΙ και ξεφεύγει από τα πλαίσια της παρουσίασης μιας πρότασης. Θα μπορούσε όμως το ΕΣΑΝ να συστήσει μια τέτοια επιτροπή ζητώντας εκπροσώπηση από τις προαναφερόμενες σχολές και να ζητήσει εντός 6μήνου συγκεκριμένη πρόταση. Είναι κάτι εφικτό που δεν είναι αναγκαίο να περιμένουμε το όποιο υπουργείο παιδείας να πάρει τις αντίστοιχες πρωτοβουλίες. Μπορούμε και από μόνοι μας να προχωρήσουμε θέλοντας να παρουσιάσουμε στην πολιτική ηγεσία μια ολοκληρωμένη πρόταση.
Τα ΤΜΗΜΑΤΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ θα ιδρυθούν σε όλα τα πανεπιστήμια που έχουν ιατρικό τμήμα και πανεπιστημιακό νοσοκομείο. (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Λάρισα, Αλεξανδρούπολη). Όλα τα τμήματα των ΤΕΙ δεν δέχονται εισακτέους από το έτος 2013-2014 και η υποδομή τους χρησιμοποιείται από τα αντίστοιχα Τμήματα Νοσηλευτικών Σπουδών. Ταυτόχρονα από την ίδια χρονιά αρχίζει η εισαγωγή στα νέα πανεπιστημιακά τμήματα. Για τους ήδη υπάρχοντες φοιτητές όσοι είναι μέχρι το 2ο έτος μετά από τροποποίηση του προγράμματος σπουδών τους θα αποφοιτήσουν από τα νέα τμήματα ενώ όσοι βρίσκονται στο 3ο και 4ο έτος θα αποφοιτήσουν από τα ΤΕΙ έχοντας προτεραιότητα εισόδου στο πρόγραμμα ισοτιμίας. Οι καθηγητές των ΤΕΙ αλλά και οι υπάρχουσες υποδομές αξιοποιούνται στα νέα Πανεπιστημιακά Τμήματα.
Ένα ακόμη σημαντικό θέμα είναι η βελτίωση της κλινικής αλλά και πρακτικής άσκησης των φοιτητών. Η ενεργός εμπλοκή των νοσηλευτικών διευθύνσεων των νοσοκομείων στην εφαρμογή της άσκησης κρίνεται απαραίτητη και θα συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση. Οι τρόποι που αυτό μπορεί να γίνει εφικτό αποτελεί θέμα προς συζήτηση όταν ολοκληρωθεί η περιγραφή του νέου πλαισίου νοσηλευτικής άσκησης στα νοσοκομεία.
Ένα υποτιθέμενο αγκάθι όλα αυτά τα χρόνια για την επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος ήταν και το τι θα γίνει με τους αποφοίτους. Μπορεί να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα ισοτιμίας διάρκειας ενός χρόνου και 6 θεωρητικών μαθημάτων. Τα μαθήματα να γίνονται μια φορά το μήνα για 2 ημέρες και για 2 group/έτος (διπλάσιος αριθμός φοιτητών) από όλα τα τμήματα νοσηλευτικών σπουδών. Το πανεπιστημιακό πτυχίο θα αποτελεί προϋπόθεση για την ιεραρχική εξέλιξη και την ακαδημαϊκή καριέρα μετά την παρέλευση τριετίας από την πρώτη εφαρμογή του προγράμματος. Έχω την πεποίθηση πως ακόμα και με τη μικρή μισθολογική διαφορά που υπάρχει σήμερα ανάμεσα σε ΠΕ & ΤΕ είτε αυτή συνεχιστεί είτε δημιουργηθεί νοσηλευτικός κλάδος όπως προτείνεται (οπότε η διαφορά αυτή εξαφανίζεται) θα είναι πολλοί οι εργαζόμενοι συνάδελφοι ΤΕ που για δικούς τους λόγους δεν θα θελήσουν να μπουν σε αυτή τη διαδικασία ισοτιμίας τη στιγμή που το μόνο που ουσιαστικά θα επηρεάσει είναι τη δυνατότητα εξέλιξής τους.
Εάν κάθε group αποτελείται από 200 άτομα τότε δίνουμε τη δυνατότητα ισοτιμίας σε 3000 περίπου νοσηλευτές το χρόνο. Με μια 7ετή εφαρμογή του προγράμματος θεωρώ πως οι ανάγκες θα έχουν καλυφθεί. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα είναι δωρεάν για τους συμμετέχοντες οι οποίοι θα παίρνουν άδεια από την εργασία τους για την εξεταστική ενώ θα διευκολύνονται στο πρόγραμμα εργασίας τους προκειμένου να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα. Το πρόγραμμα δεν θα περιλαμβάνει τους εργαζόμενους που συνταξιοδοτούνται εντός πενταετίας από την εφαρμογή ενώ στην παρακολούθηση η επιλογή γίνεται με βάση την προϋπηρεσία.
Συνοψίζοντας:
1. Ίδρυση Τμημάτων Νοσηλευτικών Σπουδών και στα 7 Πανεπιστήμια της χώρας που έχουν ιατρικό τμήμα και πανεπιστημιακά νοσοκομεία.
2. Τρεις κατευθύνσεις . Κλινική Νοσηλευτική, Μαιευτική, Νοσηλευτική Κοινότητας. Τρία χρόνια κοινός πρόγραμμα σπουδών, τέταρτο κατεύθυνση και στο τέλος τετράμηνη πρακτική άσκηση.
3. Σύσταση επιτροπής από το ΕΣΑΝ για την εντός εξαμήνου δημιουργία του προγράμματος
4. Ουσιαστική συνεργασία πανεπιστημίου – νοσοκομείου για την κλινική και πρακτική άσκηση και αυξημένη ευθύνη του νοσοκομείου για αυτήν.
5. Διακοπή εισαγωγής φοιτητών στα ΤΕΙ από το 2013-2014 και εισαγωγή στα αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα
6. Αξιοποίηση υποδομών και καθηγητών των ΤΕΙ από τα νέα τμήματα
7. Πρόγραμμα ισοτιμίας με διάρκεια ενός έτος και 6 θεωρητικά μαθήματα
8. Το πανεπιστημιακό πτυχίο αναγκαία προϋπόθεση για την ιεραρχική και ακαδημαϊκή εξέλιξη μετά την παρέλευση τριετίας από την εφαρμογή του προγράμματος
