Φόρουμ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 2012
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ/ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
Αν και τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας ο ρόλος των επιστημονικών φορέων και ιδιαίτερα στο νοσηλευτικό χώρο τέθηκε υπό αμφισβήτηση με την ίδρυση και λειτουργία των ρυθμιστικών φορέων, μετά την ανάλυση που προηγήθηκε και αφορά τους διακριτούς ρόλους των δυο φορέων γίνεται εύκολα κατανοητή η αναγκαιότητα ύπαρξης και των δυο.
Ο επιστημονικός/επαγγελματικός φορέας είναι αυτός που εκπροσωπεί το επάγγελμα και τα συμφέροντά του. Είναι αυτός που με τις δράσεις του εξελίσσει το επάγγελμα και διευρύνει τους ορίζοντές του. Αντιπροσωπεύει την χώρα σε επιστημονικές ενώσεις και όργανα του επαγγέλματος σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο. Για να γίνει απόλυτα κατανοητό το ρυθμιστικό σώμα, τη στιγμή που ο κύριος λόγος ύπαρξής του είναι το δημόσιο συμφέρον, το αφορά η άσκηση του επαγγέλματος στη χώρα και η εναρμόνιση της άσκησης σε ένα ευρύτερο περιβάλλον όπως η Ευρώπη κλπ. Άρα το ρυθμιστικό σώμα δεν έχει καμία αρμοδιότητα να εκπροσωπεί το επάγγελμα σε άλλα διεθνή όργανα παρά μόνο σε όσα αφορούν τον έλεγχο της άσκησης. Αυτό οφείλουν και το κάνουν οι επιστημονικοί φορείς. Στη Νοσηλευτική στη χώρα μας δραστηριοποιούνται αρκετοί επιστημονικοί/ επαγγελματικοί φορείς η πλειοψηφία των οποίων αφορούν ένα συγκεκριμένο πεδίο άσκησης της Νοσηλευτικής. Για τον χώρο της Μαιευτικής και των Επισκεπτών Υγείας δεν έχουμε στοιχεία όμως τόσο ο Σύλλογος Επιστημόνων Μαιών έως σήμερα δρα και ως επιστημονικό/επαγγελματικό όργανο όσο και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας έως σήμερα έχει αυτή τη μορφή.
Στο χώρο της Νοσηλευτικής υπάρχουν:
1. Ο ΕΣΝΕ (Εθνικός Σύνδεσμος Νοσηλευτών Ελλάδος) με τους τομείς του ιδιαίτερα δραστήριους σε κάποιες ειδικότητες (ΜΕΘ & Επείγουσα, Ογκολογική, Παιδιατρική, Διοίκηση, Εκπαίδευση, ΠΦΥ, Ψυχικής Υγείας, Αναισθησιολογικής)
2. Ο ΣΥΔΝΟΧ (Σύλλογος Διπλωματούχων Νοσηλευτών Χειρουργείου) με εστίαση στο χειρουργείο
3. Η ΕΝΕΝ (Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία Νοσηλευτών)με εστίαση στη νεφρολογική Νοσηλευτική
4. Ο ΠΑΚΑΝΟΤΟ (Πανελλήνιος καρδιολογικός Νοσηλευτικός Τομέας) με εστίαση στην καρδιολογική Νοσηλευτική
Υπάρχουν ακόμα σύλλογοι ή εταιρείες όχι αμιγώς Νοσηλευτικές με έντονη ωστόσο την Νοσηλευτική συμμετοχή όπως η Ελληνική Εταιρεία επούλωσης τραυμάτων και ελκών, η Ελληνική Εταιρεία Ελέγχου Λοιμώξεων, η Ελληνική Εταιρεία Νοσηλευτικής Έρευνας και Εκπαίδευσης, η Εταιρεία Νοσηλευτικών Σπουδών και πιθανόν και άλλες. Οι πρώτοι 4 φορείς εκπροσωπούν την χώρα μας σε αντίστοιχα Ευρωπαϊκά και Διεθνή όργανα.
Η εγγραφή στους επιστημονικούς/επαγγελματικούς φορείς δεν θα μπορούσε να είναι υποχρεωτική. Στους φορείς αυτούς γράφεται όποιος επαγγελματίας θέλει να είναι ενημερωμένος, ενδιαφέρεται για την εξέλιξη της επιστήμης του και συμμετέχει με τον έναν ή άλλον τρόπο σε αυτή. Οι φορείς αυτοί παρέχουν ενημέρωση με τη διοργάνωση επιστημονικών εκδηλώσεων και εκδόσεων καθώς και μέσω της ιστοσελίδας τους. Τα προαναφερόμενα όπως γίνεται αντιληπτό, ιδιαίτερα στην σημερινή οικονομική κρίση, δημιουργούν οικονομικά προβλήματα σε αυτούς τους φορείς. Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς του χώρου πρέπει να στηριχθούν και να βοηθηθούν στην ανάπτυξή τους. Να στηριχθούν και από το ΥΥΚΑ και από το ρυθμιστικό φορέα αλλά κυρίως από τους ίδιους τους επαγγελματίες γιατί μέσα από αυτούς τους φορείς εξελίσσεται το επάγγελμα. Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς πρέπει να παίξουν πρωταρχικό ρόλο στις Νοσηλευτικές Ειδικότητες με τον τρόπο που έχει ήδη περιγραφεί στο αντίστοιχο κεφάλαιο. Να μεταφέρουν τις διεθνείς εξελίξεις στο εσωτερικό και να αναλαμβάνουν δράσεις για την εφαρμογή καινοτόμων ρόλων.
Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς είναι το εργαλείο που πρέπει να χρησιμοποιήσει και το ρυθμιστικό όργανο προκειμένου να στοιχειοθετήσει ένα πλαίσιο άσκησης το οποίο εκ των υστέρων θα ελέγχει. Κλινικά πρωτόκολλα και διαδικασίες πρέπει να δημιουργηθούν από τα επιστημονικά όργανα και να τεθούν σε εφαρμογή από το ρυθμιστικό όργανο. Είναι λοιπόν σαφές πως η σχέση είναι συμπληρωματική κι όχι ανταγωνιστική. Σε αυτήν την κατεύθυνση οφείλουμε να κινηθούμε. Πρέπει να δημιουργηθούν κι άλλα αυτόνομα ή με τη μορφή τομέων επιστημονικά/επαγγελματικά όργανα που θα αφορούν κι άλλους τομείς δραστηριοποίησης του νοσηλευτικού προσωπικού. Γιατί να μην υπάρχει σύλλογος ή τομέας Γαστρεντορολογίας; Γιατί όχι Νευροχειρουργικής; Γιατί όχι αποκατάστασης; Γιατί όχι εξωσωματικής γονιμοποίησης; Γιατί όχι οπουδήποτε υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο ενδιαφέρον και στο οποίο απασχολείται ικανοποιητικός αριθμός συναδέλφων να μην αναπτυχθεί ένας αντίστοιχος φορέας. Κι επειδή η επιβίωση του όποιου φορέα δεν είναι και το ευκολότερο πράγμα, αυτό που σήμερα μπορεί να γίνει είναι η ανάπτυξη τομέων μέσα στα ήδη υπάρχοντα επιστημονικά/επαγγελματικά όργανα και η διασύνδεσή τους με αντίστοιχα όργανα του εξωτερικού.
Τη γνώση και την επιστημονική αναζήτηση θεωρούμε πως δεν πρέπει να την στερείς από κανέναν ο οποίος ενδιαφέρεται για αυτή. Με το σκεπτικό αυτό και βιώνοντας την πραγματικότητα των ελληνικών νοσοκομείων θεωρούμε πως σε αυτούς τους φορείς οφείλουμε με κάποιον τρόπο να συμπεριλάβουμε όλους όσους ενδιαφέρονται. Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς πρέπει να ανοίξουν τις πόρτες τους και στους βοηθούς Νοσηλευτών που ενδιαφέρονται. Ως ειδικά μέλη (πχ Αρωγά όπως είναι στον ΣΥΔΝΟΧ) μπορεί να μην έχουν ίσα δικαιώματα με τα υπόλοιπα μέλη –όπως αυτό της εκλογής- αλλά πρέπει να έχουν το δικαίωμα και την επιλογή της συμμετοχής.
Ο Εθνικός Σύνδεσμος Νοσηλευτών Ελλάδος όντας ο αρχαιότερος επιστημονικός/επαγγελματικός φορέας του χώρου με την 85χρονη ιστορία του αλλά και την εκπροσώπηση της χώρας σε πολλούς διεθνείς οργανισμούς πρέπει να αποτελέσει τον μπροστάρη σε μια τέτοια προσπάθεια. Οφείλει άμεσα να προχωρήσει σε σημαντικές καταστατικές αλλαγές με στόχο το άνοιγμά του με κάποιο τρόπο και στους Βοηθούς Νοσηλευτών, την ενίσχυση της αυτονομίας και της οργάνωσης των επί μέρους τομέων του καθώς και την επανεξέταση όλων των άρθρων του καταστατικού του έτσι ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του αύριο.
Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς πρέπει να στηριχθούν και να αναπτυχθούν προκειμένου να εξελίξουν τη Νοσηλευτική στο επιστημονικό πεδίο ενδιαφέροντός τους. Πρέπει να υπάρξει ανάπτυξη κι άλλων πεδίων ενώ η συμμετοχή και των βοηθών νοσηλευτών σε αυτούς τους φορείς καθίσταται υπό τις σημερινές συνθήκες επιβεβλημένη. Ο καθορισμός ειδικοτήτων και η έκδοση κλινικών κατευθυντηρίων οδηγιών και πρωτοκόλλων πρέπει να αποτελέσουν άμεση προτεραιότητα. Η στενή συνεργασία τους τόσο με το Νοσηλευτικό & Μαιευτικό Συμβούλιο όσο και το ΕΣΑΝ και τη ΔΝΥ-ΥΥΚΑ θα επαναφέρει τη Νοσηλευτική σε τροχιά ανάπτυξης στη χώρα μας.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ/ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
Αν και τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας ο ρόλος των επιστημονικών φορέων και ιδιαίτερα στο νοσηλευτικό χώρο τέθηκε υπό αμφισβήτηση με την ίδρυση και λειτουργία των ρυθμιστικών φορέων, μετά την ανάλυση που προηγήθηκε και αφορά τους διακριτούς ρόλους των δυο φορέων γίνεται εύκολα κατανοητή η αναγκαιότητα ύπαρξης και των δυο.
Ο επιστημονικός/επαγγελματικός φορέας είναι αυτός που εκπροσωπεί το επάγγελμα και τα συμφέροντά του. Είναι αυτός που με τις δράσεις του εξελίσσει το επάγγελμα και διευρύνει τους ορίζοντές του. Αντιπροσωπεύει την χώρα σε επιστημονικές ενώσεις και όργανα του επαγγέλματος σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο. Για να γίνει απόλυτα κατανοητό το ρυθμιστικό σώμα, τη στιγμή που ο κύριος λόγος ύπαρξής του είναι το δημόσιο συμφέρον, το αφορά η άσκηση του επαγγέλματος στη χώρα και η εναρμόνιση της άσκησης σε ένα ευρύτερο περιβάλλον όπως η Ευρώπη κλπ. Άρα το ρυθμιστικό σώμα δεν έχει καμία αρμοδιότητα να εκπροσωπεί το επάγγελμα σε άλλα διεθνή όργανα παρά μόνο σε όσα αφορούν τον έλεγχο της άσκησης. Αυτό οφείλουν και το κάνουν οι επιστημονικοί φορείς. Στη Νοσηλευτική στη χώρα μας δραστηριοποιούνται αρκετοί επιστημονικοί/ επαγγελματικοί φορείς η πλειοψηφία των οποίων αφορούν ένα συγκεκριμένο πεδίο άσκησης της Νοσηλευτικής. Για τον χώρο της Μαιευτικής και των Επισκεπτών Υγείας δεν έχουμε στοιχεία όμως τόσο ο Σύλλογος Επιστημόνων Μαιών έως σήμερα δρα και ως επιστημονικό/επαγγελματικό όργανο όσο και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας έως σήμερα έχει αυτή τη μορφή.
Στο χώρο της Νοσηλευτικής υπάρχουν:
1. Ο ΕΣΝΕ (Εθνικός Σύνδεσμος Νοσηλευτών Ελλάδος) με τους τομείς του ιδιαίτερα δραστήριους σε κάποιες ειδικότητες (ΜΕΘ & Επείγουσα, Ογκολογική, Παιδιατρική, Διοίκηση, Εκπαίδευση, ΠΦΥ, Ψυχικής Υγείας, Αναισθησιολογικής)
2. Ο ΣΥΔΝΟΧ (Σύλλογος Διπλωματούχων Νοσηλευτών Χειρουργείου) με εστίαση στο χειρουργείο
3. Η ΕΝΕΝ (Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία Νοσηλευτών)με εστίαση στη νεφρολογική Νοσηλευτική
4. Ο ΠΑΚΑΝΟΤΟ (Πανελλήνιος καρδιολογικός Νοσηλευτικός Τομέας) με εστίαση στην καρδιολογική Νοσηλευτική
Υπάρχουν ακόμα σύλλογοι ή εταιρείες όχι αμιγώς Νοσηλευτικές με έντονη ωστόσο την Νοσηλευτική συμμετοχή όπως η Ελληνική Εταιρεία επούλωσης τραυμάτων και ελκών, η Ελληνική Εταιρεία Ελέγχου Λοιμώξεων, η Ελληνική Εταιρεία Νοσηλευτικής Έρευνας και Εκπαίδευσης, η Εταιρεία Νοσηλευτικών Σπουδών και πιθανόν και άλλες. Οι πρώτοι 4 φορείς εκπροσωπούν την χώρα μας σε αντίστοιχα Ευρωπαϊκά και Διεθνή όργανα.
Η εγγραφή στους επιστημονικούς/επαγγελματικούς φορείς δεν θα μπορούσε να είναι υποχρεωτική. Στους φορείς αυτούς γράφεται όποιος επαγγελματίας θέλει να είναι ενημερωμένος, ενδιαφέρεται για την εξέλιξη της επιστήμης του και συμμετέχει με τον έναν ή άλλον τρόπο σε αυτή. Οι φορείς αυτοί παρέχουν ενημέρωση με τη διοργάνωση επιστημονικών εκδηλώσεων και εκδόσεων καθώς και μέσω της ιστοσελίδας τους. Τα προαναφερόμενα όπως γίνεται αντιληπτό, ιδιαίτερα στην σημερινή οικονομική κρίση, δημιουργούν οικονομικά προβλήματα σε αυτούς τους φορείς. Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς του χώρου πρέπει να στηριχθούν και να βοηθηθούν στην ανάπτυξή τους. Να στηριχθούν και από το ΥΥΚΑ και από το ρυθμιστικό φορέα αλλά κυρίως από τους ίδιους τους επαγγελματίες γιατί μέσα από αυτούς τους φορείς εξελίσσεται το επάγγελμα. Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς πρέπει να παίξουν πρωταρχικό ρόλο στις Νοσηλευτικές Ειδικότητες με τον τρόπο που έχει ήδη περιγραφεί στο αντίστοιχο κεφάλαιο. Να μεταφέρουν τις διεθνείς εξελίξεις στο εσωτερικό και να αναλαμβάνουν δράσεις για την εφαρμογή καινοτόμων ρόλων.
Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς είναι το εργαλείο που πρέπει να χρησιμοποιήσει και το ρυθμιστικό όργανο προκειμένου να στοιχειοθετήσει ένα πλαίσιο άσκησης το οποίο εκ των υστέρων θα ελέγχει. Κλινικά πρωτόκολλα και διαδικασίες πρέπει να δημιουργηθούν από τα επιστημονικά όργανα και να τεθούν σε εφαρμογή από το ρυθμιστικό όργανο. Είναι λοιπόν σαφές πως η σχέση είναι συμπληρωματική κι όχι ανταγωνιστική. Σε αυτήν την κατεύθυνση οφείλουμε να κινηθούμε. Πρέπει να δημιουργηθούν κι άλλα αυτόνομα ή με τη μορφή τομέων επιστημονικά/επαγγελματικά όργανα που θα αφορούν κι άλλους τομείς δραστηριοποίησης του νοσηλευτικού προσωπικού. Γιατί να μην υπάρχει σύλλογος ή τομέας Γαστρεντορολογίας; Γιατί όχι Νευροχειρουργικής; Γιατί όχι αποκατάστασης; Γιατί όχι εξωσωματικής γονιμοποίησης; Γιατί όχι οπουδήποτε υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο ενδιαφέρον και στο οποίο απασχολείται ικανοποιητικός αριθμός συναδέλφων να μην αναπτυχθεί ένας αντίστοιχος φορέας. Κι επειδή η επιβίωση του όποιου φορέα δεν είναι και το ευκολότερο πράγμα, αυτό που σήμερα μπορεί να γίνει είναι η ανάπτυξη τομέων μέσα στα ήδη υπάρχοντα επιστημονικά/επαγγελματικά όργανα και η διασύνδεσή τους με αντίστοιχα όργανα του εξωτερικού.
Τη γνώση και την επιστημονική αναζήτηση θεωρούμε πως δεν πρέπει να την στερείς από κανέναν ο οποίος ενδιαφέρεται για αυτή. Με το σκεπτικό αυτό και βιώνοντας την πραγματικότητα των ελληνικών νοσοκομείων θεωρούμε πως σε αυτούς τους φορείς οφείλουμε με κάποιον τρόπο να συμπεριλάβουμε όλους όσους ενδιαφέρονται. Οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς πρέπει να ανοίξουν τις πόρτες τους και στους βοηθούς Νοσηλευτών που ενδιαφέρονται. Ως ειδικά μέλη (πχ Αρωγά όπως είναι στον ΣΥΔΝΟΧ) μπορεί να μην έχουν ίσα δικαιώματα με τα υπόλοιπα μέλη –όπως αυτό της εκλογής- αλλά πρέπει να έχουν το δικαίωμα και την επιλογή της συμμετοχής.
Ο Εθνικός Σύνδεσμος Νοσηλευτών Ελλάδος όντας ο αρχαιότερος επιστημονικός/επαγγελματικός φορέας του χώρου με την 85χρονη ιστορία του αλλά και την εκπροσώπηση της χώρας σε πολλούς διεθνείς οργανισμούς πρέπει να αποτελέσει τον μπροστάρη σε μια τέτοια προσπάθεια. Οφείλει άμεσα να προχωρήσει σε σημαντικές καταστατικές αλλαγές με στόχο το άνοιγμά του με κάποιο τρόπο και στους Βοηθούς Νοσηλευτών, την ενίσχυση της αυτονομίας και της οργάνωσης των επί μέρους τομέων του καθώς και την επανεξέταση όλων των άρθρων του καταστατικού του έτσι ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του αύριο.
Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι οι επιστημονικοί/επαγγελματικοί φορείς πρέπει να στηριχθούν και να αναπτυχθούν προκειμένου να εξελίξουν τη Νοσηλευτική στο επιστημονικό πεδίο ενδιαφέροντός τους. Πρέπει να υπάρξει ανάπτυξη κι άλλων πεδίων ενώ η συμμετοχή και των βοηθών νοσηλευτών σε αυτούς τους φορείς καθίσταται υπό τις σημερινές συνθήκες επιβεβλημένη. Ο καθορισμός ειδικοτήτων και η έκδοση κλινικών κατευθυντηρίων οδηγιών και πρωτοκόλλων πρέπει να αποτελέσουν άμεση προτεραιότητα. Η στενή συνεργασία τους τόσο με το Νοσηλευτικό & Μαιευτικό Συμβούλιο όσο και το ΕΣΑΝ και τη ΔΝΥ-ΥΥΚΑ θα επαναφέρει τη Νοσηλευτική σε τροχιά ανάπτυξης στη χώρα μας.
